ABD’deki orman yangını hava kirliliği Pekin, Mexico City ve daha fazlasıyla karşılaştırıldığında nasıl: NPR

Bu hafta, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri’nin bazı bölgeleri, Kanada’daki orman yangınlarından çıkan duman nedeniyle hava kalitesinde benzeri görülmemiş düşüşlerle karşı karşıya kaldı, ancak dünyanın başka yerlerindeki insanlar uzun süredir tehlikeli kirlilik seviyeleriyle yaşamaya alışmak ve uyum sağlamak zorunda kaldı. Bazı durumlarda, bu seviyeler zamanla iyileşmiştir.

NPR muhabirleri Anthony Kuhn ve Eyder Peralta ile serbest muhabirler Shalu Yadav ve Kate Bartlett Pekin, Seul, Yeni Delhi, Mexico City ve Johannesburg’da nasıl bir yer olduğunu paylaşıyorlar.

Pekin’den ‘ya Seul

Pekin’i ilk kez 1982’de ziyaret ettim ve 1992 ile 2018 yılları arasında çoğu zaman orada yaşadım.

Orada geçirdiğim yılların çoğunda, ölçmek için bir yöntemimiz olmamasına rağmen, özellikle kışın kirlilik korkunçtu. Havada keskin, sülfürlü bir koku vardı ve her yer is içindeydi. Bana göre bu, destansı bir hikayeyi anlatmanın ve yaşamanın bedeliydi. İnsanlar hava ve kirlilik, sis ve sis arasındaki farkın şimdi olduğundan daha az farkındaydı.

2008 Olimpiyatları öncesinde Pekin, Oyunlar öncesinde havayı temizlemeye yardımcı olmak için Pekin’in eski şehrinin avlulu konutlarında (Çince’de “siheyuan”) yaygın olarak kullanılan kömür sobalarından ve kömürle çalışan ısıtma tesislerinden kurtulmaya başladı. . Fabrikalar şehir merkezinden çok daha uzağa taşındı. Avlularda kömür yakan sobalar yerini yavaş yavaş elektrikli ısıtmaya bıraktı.

Pekin’deki hava kalitesi son yıllarda iyileşirken, şimdi bile, Gobi Çölü’nden zaman zaman esen toz fırtınaları Pekin’in gökyüzünü ilkbaharda sarıya çeviriyor ve her şeyi kumlu tozla kaplıyor. 500 veya daha kötü AQI okumaları hala ara sıra hayatın gerçekleridir.

2018’de Seul’e taşındığımda, neşeyle hava kirliliğini geride bırakacağımı varsaydım. Ama beni takip etti.

Çin’de genellikle akciğerlerin derinliklerine nüfuz eden partikül madde olan PM2.5’ten söz ettik. Seul’de insanlar buna “ince toz” derler.

Çoğu, Kore yarımadası üzerinden kuzey Çin’den doğuya doğru eser. Ancak Güney Kore’nin otomobilleri ve ağır sanayisi, Kuzey Kore’nin yaptığı gibi, miazmaya kendi dumanını da ekliyor. Kirlilik, Güney Korelilerin COVID’den önce bile yüz maskesi takmaya oldukça alışmış olmasının bir nedenidir.

Güney Koreli ve Çinli çevre yetkilileri, ortak bir çözüm bulmaya çalışmak için birçok kez bir araya geldi, ancak çok az acil veya görünür sonuç elde edildi. AQI’nin 100 veya 150’nin üzerinde olduğu birçok gün var. Açık hava aktivitelerini iptal etmek ve havanın açılmasını beklemekten başka yapabileceğim çok az şey var.

–Anthony Kuhn, NPR Seul muhabiri

Yeni Delhi

Sevgili şehrim mirasıyla ünlüdür ve Mughlai yemeği – ve kışın 500 ila 600 AQI seviyelerine ulaşan korkunç kirliliği ile ünlüdür.

Yılın o zamanı geldiğinde, sabahlarım dışarıdaki kirlilik seviyesini kontrol etmek için AQI uygulamamı açmakla başlar. Bu seviye, açık havada koşuya çıkıp çıkmayacağıma veya hava temizleyicilerin birinci sınıf bir tesis olarak sergilendiği bir spor salonunda güvenli bir kapalı alan bulup bulmayacağıma karar verir.

Ancak bazı günler AQI uygulamama ihtiyacım olmuyor. O kadar kötü ki uyanır uyanmaz gözlerim yanıyor, ağzımda kirleticilerin tadını alabiliyorum ve ciğerlerim çok çalışan ve mola verilmesi gereken bir makine gibi hissediyorum!

Kirlilik o kadar kötü ki bazı çalışmalar öneriyor onu solumak günde yaklaşık iki düzine sigara içmek kadar tehlikeli.

“Sigara içmek mi istiyorsunuz? Delhi’ye gelin!” gökyüzünü ve şehirdeki yaşamlarımızı kaplayan kasvetin ortasında hafif bir anı paylaşmak için buradaki WhatsApp gruplarında dolaşan aşırı kullanılmış bir şaka.

Şaka bir yana, çok ciddi bir sağlık sorunu. Tahminen 1,7 milyon Kızılderili 2019’da kirliliğe bağlı hastalıktan öldü.

Aslında gelecekteki kararlarımı vermemde büyük bir faktör haline geldi.

Kocam ve ben, ilk bebeğimizi planlayıp onu bu şehirde büyütmeli miyiz yoksa başka bir şehre mi taşınmalıyız diye dikkatle tartışıyorduk. Müstakbel çocuğumuzun nefes nefese kaldığını ve Delhi’deki diğer pek çok çocuk gibi nefes alma sorunları yaşadığını görmek korkunç bir düşünce.

–Shalu Yadav, serbest muhabir

Meksika şehri

Mexico City bir zamanlar dünyanın en kirli şehri olarak biliniyordu.

Buradaki hava kalitesi hala kötü – Perşembe günü AQI 123’e ulaştı ve bu, solunum sorunu olan insanlar için sağlıksız. Ve hissediyorsunuz – gözleriniz sulanıyor, boğazınız kaşınıyor ve gökyüzü puslu görünüyor. Ancak 1990’larda ve 2000’lerin başında, hava kalitesi rutin olarak 200’leri vuracaktı. Peki nasıl düzeldi?

Esasen hükümet, karmaşık bir karşı önlem sistemiyle kirliliğe karşı sert davrandı. Daha az verimli arabalara yolda sınırlı süre izin verilir. Ve hava kalitesi kötüleştiğinde – ya çok yüksek ozon konsantrasyonu ya da partikül madde – hükümet daha da yeni, daha verimli arabaları sokaklardan kaldırıyor. Fabrikalara üretimlerini kısmalarını emrediyorlar, gıda satıcılarının kömür kullanması yasaklanıyor ve yol çalışmaları durduruluyor.

Hava kalitesi iyileşmezse, karşı önlemler sertleşir. Bu genellikle sakinlerin örneğin işe veya okula araba kullanamayacakları anlamına gelir, bu nedenle yürümek, bisiklete binmek veya toplu taşıma araçlarını kullanmak zorunda kalırlar. Yeterince kötüye giderse, devlet daireleri kapanır.

Bütün bunlar bir fark yarattı. 1990’larda her ay buna benzer önlemler alınıyordu. Meksikalılar havanın o kadar kötü olduğu konusunda şaka yaparlardı, o kadar sık ​​ki kuşlar uçuşun ortasında ölürdü. Bu günlerde, gerçekten kötü günler nadirdir. Yılda sadece bir avuç çevresel beklenmedik durumumuz var.

–Eyder Peralta, NPR Mexico City muhabiri

Johannesburg

Afrika, büyüleyici gün batımları ve uçsuz bucaksız gökyüzü ile ünlüdür – Paul Simon şarkısında onlar hakkında şarkı bile söylemiştir. “Afrika Göklerinin Altında.”

Bu nedenle, daha önce çok kirli Hong Kong’da çalıştıktan sonra muhabir olarak Johannesburg’a taşındığımda, yemyeşil banliyömdeki temiz havanın hoş bir değişiklik olduğunu gördüm.

Ancak dünyanın en eşitsiz ülkelerinden biri olan Güney Afrika’da hava kalitesi büyük ölçüde nerede yaşadığınıza bağlıdır.

Göre 2022 Dünya Hava Kalitesi Raporuzengin Cape Town şehri ülkedeki en iyi hava kalitesine sahipken, kuzey Limpopo eyaletindeki bir demir madeni kasabası olan Thabazimbi en kötü hava kalitesine sahipti.

Bu tür eşitsizlikler, çevre gruplarının geçen yıl hükümeti, Mpumulanga’nın kömür madenciliği bölgesindeki güvensiz hava kirliliği seviyelerinin bölge sakinlerinin temiz hava konusundaki anayasal haklarını ihlal ettiğine karar verdiği çığır açan bir davada dava etmesine yol açtı.

Kıtanın başka yerlerinde, Çad, Burkina Faso, Sudan ve Mısır gibi ülkelerin hepsinde yüksek düzeyde kirlilik görülürken, Angola ve Kenya’da nispeten düşük seviyelerde olduğu için işler karışık.

IQAir’e göre Afrika’da hava kalitesini izlemenin önündeki en büyük engellerden biri, kıta genelinde yalnızca 19 ülkenin izlendiği güvenilir verilerin sınırlı mevcudiyetidir.

Çad’ın aslında en kirli olduğu bulundu. küresel listenin başında 2022’de Yeni Delhi’yi geride bırakarak dünyanın en kötü hava kalitesine sahip ülkesi olarak. IQAir, ülkedeki düzenli toz fırtınalarını, düşük hava kalitesi seviyelerinin arkasındaki nedenlerden biri olarak gösterdi.

–Kate Bartlett, serbest muhabir